Cây Hoa Loa Kèn - Hoa Loa Kèn: Nguồn Gốc, Đặc Điểm, Ý Nghĩa
Hoa loa kèn hay còn gọi là Huệ Tây là tên gọi chung cho các loài hoa thuộc họ Liliaceae (cũng có sách ghi là họ Hành Tỏi). Tuy nhiên phần lớn các hoa thuộc họ này có một đặc điểm chung là hoa loe ra nhìn như cái kèn, nên được gọi là hoa Loa Kèn – tên đặt theo hình dáng bông hoa. Bạn đang xem: Cây hoa loa kèn
Hoa loa kèn được trồng chủ yếu vào tháng 9, 10 và đến tận tháng 4 năm sau mới cho thu hoạch. Nếu được chăm sóc tốt, đủ chất dinh dưỡng thì một củ giống cho tới 15-17 hoa nếu không nó chỉ cho từ 1-2 hoa. Để trồng cây hoa loa kèn đúng kỹ thuật phải cẩn thận từ khâu chọn và làm đất.
Chuẩn bị đất trồngĐất phải có thành phần cơ giới nhẹ. Đất thích hợp là đất xốp, nhiều mùn, độ ẩm vừa phải, thoát nước nhanh nhưng phải giữ ẩm tốt. Đất thịt, đất nghèo dinh dưỡng pha sét hay cát pha nhiều không thích hợp cho sinh trưởng phát triển. Đất trồng hoa phải tránh nắng, tránh xa nơi có lò gạch, gần nhà máy có khói than.
Đất trồng hoa phải được cày bừa, đập vỡ khoảng 3 lần, mỗi lần cách nhau từ 5-7 ngày. Sau khi làm xong, đất phải nắm đựợc thành cục bỏ trong tay không bị vỡ ngay là được. Làm luống cao, mặt luống phải thật phẳng, sẻ rãnh rồi bón phân thật hoại hay bón trước mùa đông rồi mới trồng.
Trồng cây và chăm sócTrồng câyKhi đem củ đi trồng cần cắt bỏ phần thân củ, phân loại củ to, củ nhỏ, củ nhỡ để trồng theo từng lô riêng, để việc chăm sóc được đồng đều. Khi trồng, đặt củ giống vào rãnh, các hàng cách nhau khoảng 45cm, các củ cách nhau 30cm, lấp đất sâu vừa phải từ 4-5cm, nếu lấp sâu thì cây sẽ khó mọc. Khi hoa vươn cao cần tưới nước phân pha loãng ½-1/5 lần, rồi xới xáo vun cao cho cây khỏi đổ. Cây hoa loa kèn lá thường bị khô đầu lá do thiếu dinh dưỡng. Vì vậy, cần bổ sung dinh dưỡng qua lá hay rễ bằng cách phun lên lá một lượng lân và 1% ure. Trường hợp lá bị sọc vàng gân lá, ta xới thoáng gốc và phun Zinép-Basudin. Khi đến thời điểm thu hoạch mà gặp thời tiết nóng ẩm cũng hay có hiện tượng bị rỉ sắt lá, nên phòng chống bằng Shimel 1%. Khi cây hoa phát triển cao 10cm trở lên thì phun chế phẩm ra lá phát chồi, cứ 15 ngày phun l lần. Chế phẩm này giúp cho cây phát triển nhanh trong điều kiện không thuận lợi, chóng đạt độ cao cho phép hình thành. Tránh được hiện tượng ra hoa mà cây quá thấp, giá trị cành hoa sẽ không cao. Khi cây chuẩn bị ra hoa, có thể phun chế phẩm kích thích ra hoa để cây ra hoa nhiều và to.Từ đó, giá trị hoa thương phẩm sẽ được nâng cao hơn nữa.
Phân bónĐối với phân cho loa kèn cần chú ý lượng phân bón cho loa kèn. Với lượng phân như sau:
* Bón lót
Phân ủ mục: 2m3/sào Bắc bộ bón lót toàn bộ trước khi trồng– Lân: 5kg/sào Bắc bộ bón lót trước khi trồng
– Kali 5kg/sào bắc bộ dùng bón lót trước khi trồng
* Bón thúc
– Bón thúc: Sau trồng 3 tuần đầu không bón phân, để khi cây cao khoảng 25 – 30cm mới tiến hành bón. Trung bình 7-10 ngày/ 1 lần bón, mỗi lần 7-8kg phân hỗn hợp/1 sào Bắc Bộ (hỗn hợp phân gồm: phân NPK + đạm urê theo tỉ lệ 10:1).
– Ngoài ra, có thể sử dụng thêm nước phân hữu cơ tổng hợp đã được ngâm ủ để tưới bổ sung, có thể hòa tưới sau khi bón thúc phân vô cơ.
4.3. Làm giàn giữ cây và điều tiết anh sáng
– Làm giàn giữ cây: Khi cây lên cao 30-40cm thì phải cắm cọc hai bên luống, làm giàn giăng bằng lưới cho cây khỏi bị đổ. Khi cây lớn dần thì được nâng lên theo độ cao của cây.
– Điều tiết ánh sáng: Nếu trồng vào vụ hè thì giai đoạn đầu cần phải che bớt ánh sáng đến khi cây bắt đầu phân hóa mầm hoa thì dỡ bỏ lưới đen. Nếu trồng vào vụ đông ở miền Bắc cần chiếu sáng bổ sung thêm 2h (17h-19h) bằng cách treo đèn 100W, mật độ 3m2 một đèn, chiều cao đèn cách cây 1m.
4.4. Phòng trừ sâu bệnh:
– Các loại sâu hại chính là: rệp, sâu xanh, sâu khoang, sâu bộ cánh vảy… Khi bị sâu hại, dùng tay để bắt hoặc sử dụng thuốc Karate 2,5 EC, Supracide 40ND, Pegasus 500 SC, Supathion 40 EC… để phòng trừ;
– Các loại bệnh thường gặp là: đốm lá, phấn trắng, đốm nâu, đốm vòng, héo vi khuẩn… Có thể phòng trừ bằng thuốc Anvil 5 SC, Score 250 ND, Jilet, Boocdo, Topsin M-70 W, Roval WP, Streptomixin, …;
4.5. Thu hoạch và bảo quản hoa:
Khi cây bắt đầu nhú hoa thì ngừng vun và xới xáo. Khi đến thời điểm thu hoạch nên cắt hoa vào lúc bông hé nứt đầu cánh, chừa lại phần gốc 20-15cm có cả lá để cây nuôi củ. Hoa cắt xong có thể cắm ngay vào nước hoặc có thể để trong tủ lạnh 10-18 độ
C trong vòng 15-18 giờ đồng hồ, để hạn chế hoa héo và nở sớm. Khi cắt chừa lại phần gốc 15-20 cm có cả lá để cây tiếp tục quang hợp nuôi củ khoảng 1 tháng.
Hoa sau khi thu hoạch cần đưa vào nhà mát để xử lý sơ bộ, sau đó ngâm vào dung dịch STS ( Silver thiosulphate) 0,1%, ngập sâu 8 – 10 cm chiều dài cành trong thời gian 10 phút
Phần củ thân còn lại tiếp tục chăm sóc, xới xáo cho đến tháng 4 rồi mới đào củ. Củ đào lên đem rũ đất rồi cho vào cát. Khi bảo quản củ, cần giữ nguyên cả thân tới vụ trồng sau. Tuy nhiên, củ loa kèn trắng nhiều nước, rất dễ bị thối, không nên để quá lâu trong đất. Khi bảo quản củ giống trong cát, cứ 15-20 ngày nên đảo lại một lần, loại bỏ củ nhỏ, củ thối dịch bệnh. Những củ thối cần vứt bỏ cả phần cát nơi bảo quản. Nên rút ngắn thời gian củ hoa kèn nằm trong đất và dùng dung dịch gibberellin từ 10 đến 15mg/l phun ướt đẫm hoặc ngâm củ hoa. Sau đó cho vào sọt và đem đi xử lý lạnh trong một thời gian nhất định.
Cây hoa loa kèn là một loại hoa rất biết cách làm say đắm lòng người, với nhiều màu sắc đa dạng, mỗi màu sắc lại tượng trưng cho một ý nghĩa riêng biệt. Loài hoa này đã xuất hiện ở nước ta từ lâu và được trồng ở mọi nơi trên khắp các tỉnh thành cả nước. Vậy cách trồng và chăm sóc hoa loa kèn như thế nào để hoa nở đẹp nhất, hãy cùng Đặng Gia Trang tìm hiểu trong bài viết ngay sau đây nhé!
Mục lục
1/ Tìm hiểu về hoa loa kèn2/ Hướng dẫn cách trồng hoa loa kèn3/ Chăm sóc5/ Cách cắm hoa loa kèn đẹp1/ Tìm hiểu về hoa loa kèn
1.1 Đặc điểm cây hoa loa kèn
Cây hoa loa kèn hay còn gọi là hoa huệ tây, có tên khoa học là Lilium spp. Nguồn gốc xuất sứ của hoa loa kèn chủ yếu từ những vùng có khí hậu ôn đới như Bắc Mỹ, Châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản. Hoa loa kèn thuộc loại cây thân củ dạng căn hành lâu năm, chiều cao cây từ 60 – 180cm, thân khá cứng cáp, hình trụ. Lá hình mác, thuôn dài, có cuống ngắn hoặc không có cuống, mép lá nguyên, màu xanh hơi vàng. Hoa loa kèn mọc ở đầu cành, mỗi cành có từ 1 – 3 bông hoa, hoa có nhiều màu sắc khác nhau rất đa dạng như đỏ, trắng, cam, hồng… Cánh hoa hơi khum ôm lấy nhị hoa, ở phần họng hoa có màu xanh vàng tạo chiều sâu thu hút. Hoa thường nở rộ vào tháng 4 – 5 hàng năm, và mất khoảng 4 – 5 tháng để củ giống phát triển thành cây đến khi hoa nở.
Cây hoa loa kèn không ưa khí hậu ẩm nhưng một số giống có khả năng chống chịu nắng tốt, cây ưa ánh sáng trung bình, nếu trồng ngoài trời nên chọn vị trí mát mẻ, không có ánh nắng gay gắt chiếu vào, trồng trong nhà màng cần sử dụng lưới đen kiểm soát ánh sáng, lượng ánh sáng thích hợp là 70 – 80% ánh sáng tự nhiên. Độ ẩm trung bình khoảng 70%, cây không chịu ngập nước, nhiệt độ thích hợp từ 20 – 28 độ C, cần trồng hoa nơi có không khí lưu thông tốt, cây khá mẫn cảm với khí Ethylene.
Xem thêm: Cách Làm Bánh Trái Cây Đậu Xanh Châu Sài Gòn, Bánh Đậu Xanh Trái Cây
1.2 Ý nghĩa của hoa loa kèn
Nhiều người sở hữu hoa loa kèn chỉ vì chúng có màu sắc đẹp, thu hút và thích hợp cho không gian trang trí, và rất ít người quan tâm đến ý nghĩa của hoa loa kèn. Tuy nhiên mỗi màu sắc khác nhau của hoa lại mang trong mình một ý nghĩa riêng. Dưới đây là ý nghĩa của từng loại hoa loa kèn theo màu sắc:
Hoa loa kèn màu đỏ tượng trưng cho niềm tự hào, kiêu hãnh nhưng có pha chút bẽn lẽn.
Hoa loa kèn màu cam thể hiện sự căm phẫn với một người nào đó.
Hoa loa kèn màu trắng đại diện cho sự trong sáng, tinh khôi và nhẹ nhàng.
Hoa loa kèn màu đỏ tía (hoặc có lốm đốm đen) đại diện cho sự kiêu căng, giàu có.
Hoa loa kèn màu vàng tượng trưng cho những điều phi lý không thể xảy ra.
1.3 Phân loại
Hoa loa kèn được phân loại theo màu sắc gồm hoa loa kèn trắng, hoa loa kèn vàng, hoa loa kèn cam, hoa loa kèn đỏ,… Tại Việt Nam trồng hai loại loa kèn vàng và trắng là chủ yếu, đây cũng là hai loại được người tiêu dùng ưa chuộng nhất.
2/ Hướng dẫn cách trồng hoa loa kèn
2.1 Thời vụ trồng hoa
Cây hoa loa kèn mất khoảng 4 tháng để ra hoa vào tháng 4. Dựa vào đặc điểm này để lựa chọn thời vụ trồng thích hợp, nhằm giúp hoa nở đúng mùa vụ. Do đó thời vụ trồng hoa loa kèn rơi vào khoảng tháng 10 – 11 hàng năm. Sau khi hết vụ hoa, cây sẽ tàn lụi và củ được thu hoạch chuẩn bị cho vụ mới.
2.2 Tiêu chuẩn chọn đất trồng
Cây hoa loa kèn được trồng bằng củ nên vấn đề chọn đất trồng rất quan trọng vì củ giống dễ bị thối hỏng nếu trồng trên đất không thích hợp. Đất nhiều mùn, tơi xốp, độ thông thoáng cao, thoát nước tốt là tiêu chuẩn cần thiết để trồng hoa loa kèn hiệu quả. Không nên trồng hoa loa kèn trên chân đất bị nhiễm độc và gần khu vực có khói than của nhà máy, xí nghiệp.
2.3 Làm đất trồng
Trước khi trồng phải tiến hành xử lý đất thật kỹ. Cày xới đất nhiều lần để đánh tơi đất, có thể bổ sung thêm mụn dừa, đất bùn hoặc đất sét để tăng thêm dinh dưỡng trong đất. Lên liếp cao từ 20 – 30cm, mặt liếp rộng 1 – 1,2m, san thật phẳng mặt luống để tránh đọng nước trong quá trình tưới tiêu. Bón lót bằng phân chuồng hoai mục hoặc phân trùn quế, dinh dưỡng khoáng lân, kali và đạm ít nhất 3 ngày trước khi trồng.
2.4 Tiến hành trồng hoa loa kèn từ củ
Củ giống đưa ra khỏi nhà kho cần hong củ ở nơi râm mát trong vòng 1 ngày. Để đảm bảo tỷ lệ nảy mầm của củ giống nên ngâm củ vào dung dịch chống nấm mốc, hạn chế hiện tượng thối củ do nấm khi trồng. Lựa chọn những củ khỏe mạnh, đồng đều, sạch đất cát. Lấp đất sâu 4 – 5cm, nếu lấp đất quá sâu làm củ khó mọc và dễ bị thối. Khoảng cách củ trên cùng một hàng là 30cm, hàng cách nhau 40cm.
3/ Chăm sóc
3.1 Tưới nước
Hoa loa kèn không chịu úng nên cần hạn chế lượng nước tưới quá nhiều đến cây, chỉ cần tưới 2 ngày/1 lần, đảm bảo độ ẩm 70 – 72% là đạt. Lượng nước tưới tăng dần theo độ tuổi của cây, sau khi củ giống nhú mầm khoảng 10cm, tiến hành tăng lượng nước tưới lên 10%. Chú ý không được để nước đọng lại trên luống, gây ngập úng và chết cây.
3.2 Bón phân
Cách tốt nhất để cung cấp dinh dưỡng cho cây là hòa tan phân sau đó tưới vào gốc. Định kỳ 10 – 20 ngày tiến hành tưới phân 1 lần, sử dụng phân NPK 10 – 20 – 10 và bổ sung một số dinh dưỡng qua lá như Ca, Mn, Co, Mg,… giúp cây sinh trưởng và phát triển cân đối, ổn định. Bón phân kết hợp xới xáo đất tạo độ thông thoáng giúp bộ rễ phát triển tốt, cây đứng vững. Lưu ý ngừng xới xáo khi cây bắt đầu ra hoa.
3.3 Phòng ngừa sâu bệnh
Hoa loa kèn rất nhạy cảm với một số sâu bệnh hại như bệnh vết trắng lá, bệnh thán thư, bệnh thối xám, sâu ăn lá, sâu xám…
Bệnh vết trắng lá do nấm Septoria gây hại trên lá bánh tẻ, lá già. Ban đầu lá chỉ xuất hiện vết trắng nhỏ như mũi kim sau đó lan rộng dần hình bầu dục màu trắng xám, xung quanh vết bệnh có quầng màu nâu xám, bệnh nặng làm lá vàng lụi.
Bệnh thán thư do nấm Collectotrichum sp gây nên trên lá già, lá bánh tẻ. Vết bệnh ở giữa có màu nâu xám hơi lõm, xung quanh có quầng màu nâu đỏ hoặc đen, bệnh xuất hiện từ chóp lá hoặc giữa phiến lá, bệnh nặng gây hại đến khả năng quang hợp trên cây.
Bệnh thối xám là bệnh do vi khuẩn Psendomonas marginata tấn công vào vùng gốc rễ, gây thối rễ. Vết bệnh có hình dạng bất định, màu trắng đục, ứa nước. Cây bị bệnh có lá héo rũ, tái xanh từ lá gốc đi lên, mạch dẫn bị thâm đen, khi cắt ngang thân có dịch nhầy trắng như sữa tiết ra.
Biện pháp phòng trừ sâu bệnh hại tốt nhất là nên chọn giống khỏe mạnh ngay từ đầu vụ, thực hiện việc cày xới, xử lý đất thật kỹ, lên luống cao nhằm thoát nước tốt, bón phân cân đối, đầy đủ đa – trung – vi lượng. Trồng cây với khoảng cách và mật độ thích hợp, nên luân canh cây trồng để hạn chế mầm bệnh trên ruộng sản xuất. Phun phòng nấm bệnh bằng các loại thuốc sinh học, hoá học nằm trong danh mục khuyến cáo như Topsin, Zineb, thuốc kháng sinh Streptomixin,…
4/ Thu hoạch và nhân giống
Thời gian thu hoạch hoa loa kèn vào khoảng tháng 4 – 5 hàng năm, khi búp hoa bắt đầu xé nụ là thời điểm thu hoạch phù hợp. Chiều dài cành cắt tùy theo yêu cầu của thị trường, giữ lại phần gốc khoảng 15 – 20cm (tối thiểu 4 lá) để nuôi củ. Cành sau khi cắt cần ngâm ngay vào nước hoặc bảo quản lạnh trong trường hợp vận chuyển đến những nơi xa.
Củ giống sau khi đã thu hoạch cành, tiếp tục chăm sóc và giữ lại trong đất đến tháng 4 mới đào. Củ được đào lên và giữ nguyên phần thân, rũ sạch đất, bảo quản trong cát. Cần tiến hành đảo củ giống định kỳ 15 – 20 ngày/1 lần, tránh thối củ. Trước khi trồng vụ mới phải cắt bỏ phần thân giúp cây mới phát triển tốt.
Hoa loa kèn chuẩn bị đến mùa thu hoạch
5/ Cách cắm hoa loa kèn đẹp
Hoa loa kèn khi nở rất đẹp và có mùi hương dịu nhẹ, được nhiều người ưa chuộng dùng cắm hoa trang trí trong nhà. Hoa loa kèn có thể được cắm vào lọ cổ cao hoặc cổ thấp đều đẹp.
5.1 Cách cắm trong lọ cao
Dụng cụ sử dụng gồm kéo cắt, lọ cao, 5 – 10 cành hoa loa kèn đẹp. Xác định chiều cao của hoa sao cho bằng 1,5 lần chiều cao của lọ cắm hoa. Cắm từng cành hoa vào lọ và hướng mặt hoa ra ngoài.
5.2 Cách cắm trong lọ thấp
Cách cắm hoa trong lọ thấp cũng thực hiện tương tự như lọ cao, nhưng sử dụng thêm mút xốp để cố định cành hoa. Có thể xen kẽ thêm một vài loại hoa khác để tô điểm cho lọ hoa thêm sinh động.
